Tarihi, Özellikleri ve Görkemiyle Antalya’da Bulunan Antik Tiyatrolar
Tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmış kutsal topraklarda yaşıyoruz. Kıymeti bilinir bilinmez ama o kadar harika kültür miraslarımız var ki anlatmaya kelimeler yetmez. Bu içeriğimizde gladyatörlerin dövüştüğü, ilk tiyatroların hayat bulduğu ve her bir taşının altında gizemlerin saklı olduğu antik tiyatroları geziyoruz. Tarih, sanat ve tiyatro meraklıları için mutlaka görülmesi gereken yerlerin başında gelen ve Antalya’da bulunan antik tiyatrolarımızı gelin birlikte keşfedelim.
1. Phaselis Antik Tiyatrosu
Phaselis Antik Kenti Antalya’ya yaklaşık 58 km, Kemer’e 12 km uzaklıkta bulunan, Akdeniz’e uzanan küçük bir yarımada üzerinde yer alır. M.Ö. 7. yüzyılda Rodoslular tarafından kurulan antik kentin içinde bulunan antik tiyatro Helenistik Döneme aittir. Biri tiyatronun karşısında, diğer ikisi Güney Liman’a giden ana caddenin sağında olmak üzere üç adet agora, şehir meydanında yer alan biri küçük öteki büyük iki hamam kalıntısı bulunmaktadır.
2. Rhodiapolis Antik Tiyatrosu
Antalya Kumluca Sarıcasu Köyü yakınlarında bir tepe üzerinde bulunan Rhodiapolis isminden dolayı Rodoslular’ın kurduğu kabul edilir. Theopompos’un belirttiğine göre antik kent ismini Mopsos’un kızı Rhodos’tan alır. Rhodiapolis'in en önemli yapılarından olan tiyatro 1500 kişilik kapasiteye sahiptir. Rhodiapolis Antik Tiyatrosunun üst kısmında batıya doğru sadece apsisi günümüze kadar durabilen bir kilise bulunmaktadır.
3. Selge Antik Tiyatrosu
Antalya’ya yaklaşık 100 km. Manavgat’a ise 80 km. uzaklıkta bulunan Selge Antik Kentin şifalı bitkiler, manzarası, geniş ormanları, verimli arazileri ve meyve bahçeleri ile tarih boyunca birçok seyyahın ve tüccarların uğrak noktalarından biri olmuştur. Antik kentin bugün en sağlam yapısı M.S. 3. yüzyılda restore edilen, yaklaşık 9000 kişilik Grek – Roma tarzı antik tiyatrosudur.
4. Side Antik Tiyatrosu
Side Antik Tiyatrosu plan açısından Helenistik geleneğin yarım daireden taşan biçimi ve inşa tekniği açısından Roma mimarisi özellikleri taşıyor, Tiyatronun sahne binası (Scaenae Frons) üç kattan oluşmakta olup oturma sıraları eğimli düzleme oturtulmuştur. Side Antik Tiyatro'su bu eşsiz özelliğiyle bu coğrafyadaki en özgün yapılardan birisi olma özelliğini hala sürdürmekte. Süslemelerinde Antoninler Dönemi barok özelliği görülen Side Antik Tiyatrosu Roma'daki Pompeius Tiyatrosu ile benzer mimarinin izlerini taşımaktadır.
5. Patara Antik Tiyatrosu
Likya Birliği’nin başkenti olan Patara, M.Ö.13. yüzyıla ait Hitit metinlerinde “Patar” ismiyle geçmektedir. Hatta 'Noel Baba' diye anılan Saint Nicholaos Patara’da dünyaya geldiği söylenmekte. Patara Antik Şehri Tiyatrosu şu anki Kurşunlu Tepe yamacında bulunmaktadır. Kumlar altında kalan antik kent İmparator Hadrian ve eşi Sabian tarafından M.S. 2. yüzyılda yaptırılmıştır. Antik tiyatro 6000 kişilik kapasitesi ile Anadolu’daki antik tiyatrolarından biridir.
6. Xanthos Antik Tiyatrosu
En parlak günlerini Klasik Çağ’da yaşayan ve o zamanlardan itibaren bölgenin ve antik dünyanın dikkat çekici yapıtlarına ev sahipliği yapan Xanthos Antik Kenti 1988 yılında UNESCO Dünya Miras Listesi’ne eklenmiştir. Kentin çok sayıdaki değerli yapısından biri olan antik tiyatro Likya akropolünün kuzeyindeki yamacına yapılmıştır. Bu alan, tiyatronun inşa edildiği dönem öncesinde ve sonrasında her zaman önemli bir yer olmuştur.
7. Perge Antik Tiyatrosu
Antalya il merkezine en yakın antik kentlerden olan Perge Antik Kenti Türkiye'nin bir diğer kültür hazinelerinden. Antik Kentte üç ana bölümden oluşan tiyatro önceleri gladyatör ve vahşi hayvan dövüşlerini izlemek için yaptırılmış. 13.000 kişilik kapasitesiyle 2 tane oturma sırasına sahip olan tiyatro ilginç bir sahne yapısına sahiptir. Sahne binasının üstünde şarap tanrısı Dionysos'un hayatını anlatan rölyef( kabartma) bulunmaktadır hatta o kabartmalar o kadar güzeldir ki hala göz alıcılığı gelen ziyaretçilerini etkilemekte.
8. Arykanda Antik Tiyatrosu
Antalya İli Finike İlçesinin Arif Köyü sınırları içerisinde bulunan Arykanda Antik Kenti’nin ismi Likya dilinde “Ary-ka-wanda”, “yüksek kayalığın yanındaki yer” anlamına gelmektedir küçük fakat çok iyi korunmuş olan tiyatro olan Arykanda Antik Tiyatrosu Finike tarafına gelenlerin mutlaka görmesi gereken bir başka değerimiz.
9. Simana Antik Tiyatrosu
Antik kentin bulunduğu yer tarihi zenginlikleri ve eşsiz mimari özellikleriyle büyüleyici bir yerdir. Antik Simena Kenti üzerine konumlanmış olan bu köy M.Ö. IV. yüzyıla kadar uzanan köklü bir geçmişe sahip. Öyle ki Simena Kalesi ise Orta Çağ boyunca stratejik bir öneme sahip olmuş. Kale içinde, doğal kayaya oyulmuş 7 oturma sırası ile 300 kişilik bir tiyatro yer alır ki bu antik tiyatro Lykia şehirleri içinde en küçük tiyatrodur.
10. Kyaneai Antik Tiyatrosu
Kyaneai antik kenti Yunan kökenli bir antik kent. Bu ismi kurulduğu kentin üstüne bulunan dimdik kayalıklar ile alakalı olduğu ve çınlayan kayalar anlamında gelmektedir. Antik tiyatro yaklaşık 2500 kişilik olup diğer Likya şehirlerine ve Kekova’ya bakan manzarasıyla Likya’nın en erken tiyatrolarından (MÖ II. yüzyıl) biri olma özelliği bulunmaktadır.
11. Myra Antik Tiyatrosu
Bugünkü Demre ilçe merkezi ve civarında bulunan Myra Antik Kenti, aynı adı taşıyan ova üzerinde kurulmuştur. Helenistik, hatta İ.Ö.5'inci yüzyıla tarihlenen sur kalıntılarına akropol tepesi ve çevresinde rastlamak mümkün olan antik kentin güney eteğinde yer alan tiyatro, gerek oturma sıraları gerekse sahne binası ile iyi korunmuş bir Roma Dönemi tiyatrosunun özelliklerine sahiptir. Sahne binası ikinci katın yarısına kadar ayaktadır. Tiyatronun hemen iki yanında, kabartmalı veya düz kaya mezarları yer alır.
12. Nisa / Meryemlik Antik Tiyatrosu
Nisa Antik Kenti Kaş’ın Sütleğen Köyünde, Sinekçi Beli denilen geçidin yanında bir diğer adıyla Meryemlik denilen yerde bulunmakta. Bazı kaynaklarda Nisa, bazılarında ise Neisa adıyla geçmektedir. (Aydın ilinin sınırları içerisindeki Nysa Antik Kenti ile karıştırılmaktadır). Antik kentten günümüze ulaşan yapılar arasında bir yamaca yaslanmış olan 700-800 kişilik, Roma döneminde yapılmış olan, caveası oldukça iyi durumda olan bir tiyatro bulunmaktadır. Agora’nın stoası tiyatronun üst sırasının ucuna bitişik olup Hellenistik çağ işçiliğini bize göstermektedir.
13. Olympos Antik Tiyatrosu
Olympos Antik Kentinin tiyatrosu yapı özellikleriyle Roma dönemine benzemektedir ve M.S.2.yy’a tarihlenmektedir. İki kademeli toplam 20 oturma sırası sahip olan tiyatro, yaklaşık 5 bin kişilik oturma kapasitesine sahiptir. Günümüze ulaşmış bölümlerinde kentte yaşanan yıkıcı depremlerin ve Bizans döneminde, blokların yapı malzemesi olarak kullanılmasından geriye çok bir şey görebilmek mümkün olmasa da, oturma sıralarının bir kaçının ayakta kalması ve tiyatro formunun gözle görülür bir biçimde ayırt edilmesi buraya gelmişken görülmesi gereken yapılardan biri olduğunu bizlere göstermekte.
14. Limyra Antik Tiyatrosu
Antalya İli, Finike İlçesi, Saklısu Mahallesi sınırlarında yer alan Limyra Antik Kentinde bulunan akropolün düzlüğe ulaştığı yerde Turunçova-Kumluca karayolunun hemen kenarında, orijinali Hellenistik Döneme ait olan ve MS 141 yılında büyük bir onarım geçiren tiyatro binası bulunmakta. Tiyatronun ilerisinde, surlar, yamaç evler, sarnıçlar, kaya mezarları, kilise, Xatabura Anıt Mezarı ve Perikle Heronu bulunmaktadır.
15. Aspendos Antik Tiyatrosu
Aspendos, sadece Anadolu’nun değil tüm Akdeniz’in en iyi korunabilen Roma Dönemi tiyatrosuna sahip olmasıyla ünlü bir antik kenttir. Tanrılara ve devrin imparatorlarına adanan yapı, Roma tiyatro mimarisinin ve yapım tekniğini görebileceğiniz bu antik tiyatro 15–20 bin kişilik kapasitesi bulunmaktaymış. İmparator Marcus Aurelius döneminde Theodoros’un oğlu mimar Zenon tarafından yapılmıştır. Girişin iki anında Grekçe ve Latince yazıtlarda Curtius Crispinus ve Curtius Auspicatus adlı şehrin zengini iki kardeş tarafından yaptırıldığı yazılmaktadır.
16. Antiphellos Antik Tiyatrosu
Antiphellos Antik Kenti’nde tapınağa göre daha iyi korunmuş yapı antik tiyatrodur. Tiyatronun kuzey doğusunda bulunan kayadan oyularak yapılmış olan yirmi dört kadın kabartmasının bulunduğu mezar odası antik tiyatro ile ziyaret edilmesi gereken bir başka önemli yer. Yarımadanın yüksekçe yerinde konumlanan tiyatro, denize bakan tiyatrolar arasında Anadolu'daki tek örnektir. Çok güzel taş işçiliğine sahip, 26 oturma sıralı bu tiyatro; tipik Helenistik tiyatro özelliklerine sahip olup sahne binası bulunmamaktadır.
Yorum Yazın
https://ucuyoruz.net/ Tekirdağ’ın saklı cennetlerinden biri olan Uçmakdere Ayvası Sahili, macera ve doğa tutkunları için eşsiz bir destinasyon sunuyor. Marma... Devamını Gör
ttps://ucuyoruz.net/ Tekirdağ’ın saklı cennetlerinden biri olan Uçmakdere Ayvası Sahili, macera ve doğa tutkunları için eşsiz bir destinasyon sunuyor. Marmar... Devamını Gör